Năm Nguyên Sơ thứ hai thời Hán An Đế (năm 115) tộc người Khương ở Tây Bắc đấy quân tấn công Vũ Đô của nhà Đông Hán (phía tây huyện Thành tỉnh Cam Túc bây giờ). Triều đình giao cho Ngu Hủ làm thái thú Vũ Đô, sai ông này mang quân đi chinh phạt quân Khương.
– Ngu Hủ mang ba nghìn binh mã đến Trần Thương (phía đông Bảo Kê tỉnh Thiểm Tây ngày nay). Tới gần Hào Cốc, thấy địa thế ở đây hiểm yếu, thủ thì dễ mà công thì khó, sợ rằng rơi vào ổ phục kích, vội sai thám tử lên trước dò la, quả nhiên thấy có rất nhiều quân Khương mai phục. Ngu Hủ thấy không thể liều lĩnh đánh bừa được, bèn quyết định dùng giả tượng để phân tán lực lượng địch, sau đó thừa cơ đột phá Hào Cốc hiểm yếu, tiến lên chiếm Xích Đình, áp sát Vũ Đô. Thế là Ngu Hủ lệnh cho quân lính cắm trại đợi lệnh, đồng thời phao tin đi các nơi: “Ta đã cử người về tâu với triều đình, xin quân tiếp viện. Bao giờ có quân tiếp viện, chúng ta sẽ bắt đầu tấn công”. Sau khi bọn đầu sỏ quân Khương nghe được tin này, liền nghĩ: Ngu Hủ ỷ vào ba nghìn binh mã làm sao đám tấn công vào Hào Cốc hiểm trở như vậy? Đợi quân triều đình nhà Hán đến tiếp viện, còn biết bao ngày đường. Chúng chỉ để lại một số ít quân Khương giữ Hào Cốc, số còn lại phân tán đi các nơi để cướp bóc.
– Ngu Hủ thừa cơ lệnh cho quân lính của mình lập tức xuất phát, đột phá Hào Cốc, đi cả ngày cả đêm với tốc độ mỗi ngày hơn trăm dặm tiến về phía Xích Đình. Dọc đường nghỉ lại, ông bắt quan quân mỗi người đào hai cái bếp, nấu cơm xong cũng không đất đi. Ngày hôm sau, lại lệnh cho mỗi người đắp một cái bếp nấu cho bốn người ăn. Quân Khương thấy Ngu Hủ đã đột phá được Hào Cốc, vội vàng đuổi theo, nhưng lại thấy số bếp mà quân lính của Ngu Hủ ngày một tăng thêm, cho rằng họ đã có quân tăng viện, nên sợ không dám đuổi theo nữa. Bộ hạ lấy làm lạ hỏi Ngu Hủ:
Also Read: Ngô Hựu ngăn cha chép kinh sách
– Ngày xưa Tôn Tẫn đấu Bàng Quyên là giảm bếp đi trong ngày, tại sao tướng quân lại tăng bếp lên từng ngày? Trong binh pháp thì nói, quân nhân ngày đi không được quá ba mươi dặm, để đề phòng chuyện bất ngờ? đằng này tướng quân lại tốc quân ngày đi tới gần hai trăm trặm thế nghĩa là thế nào ạ?
Ngu Hủ nói:
– Địch đông người ta ít người, tốc độ hành quân mà chậm, dễ bị địch đuổi kịp, hành quân gấp như vậy có thể khiến cho địch không nắm được tình hình quân ta. Địch thấy số bếp của quân ta ngày một nhiều, ắt sẽ cho rằng quân ta đã được tăng viện, quân ta đông lên mà lại hành quân nhanh như thế, địch ắt không dám đuổi theo. Năm xưa Tôn Tẫn vờ yếu đi, ngày nay Ngu Hủ lại vờ mạnh lên, đó là do tình thế mỗi lúc một khác.
Mọi người gật đầu khen phải.
– Ngu Hủ dẫn một đội quân chưa tới ba nghìn người đến được Vũ Đô, lại bị một vạn quân Khương vây chặt. Để mê hoặc chúng, Ngu Hủ lệnh cho quân Hán không được bắn bằng cung lớn mà chỉ dùng cung nhỏ bắn vào những tên quân Khương đánh thành thôi. Thế là quân Khương tưởng rằng lực lượng bắn cung của quân Hán yếu, cung nhỏ, không bắn tới chỗ chúng? bèn xông lên như một đàn ong để phá thành. Lúc ấy Ngu Hủ mới ra lệnh cho hai mươi tay cung lớn của mình tập trung bắn vào một tên quân Khương, nên đã bắn là trúng. Quân địch kinh hoàng, thụt lùi cả lại. Ngu Hủ thấy quân địch lui xuống, liền mang quân ào lên đánh chém…
– Ngày hôm sau, Ngu Hủ lại tạo cho quân Khương một loại giả tượng khác. Ông cho tất cả quan quân của mình dàn thành hàng dài, hùng dũng từ phía cửa đông thành ra vòng đến cửa bắc thì vào trong thành. Vào trong thành rồi, thay quần áo khác, rồi lại từ cửa thành ấy đi ra vòng tới cửa thành kia để vào thành, một ngày làm như vậy nhiều lần. Như thế, quân Khương lại lần nữa cho rằng quân triều đình mới được tăng viện thêm mấy vạn người, sợ hãi vội vàng rút quân.
