Tử Cống hùng biện về Khổng Tử

Một hôm, đại phu của nước Lỗ là Tôn Vũ Thúc nói chuyện với các vị quan trong triều rằng. Mọi người đều cho rằng Khổng Tử thật giỏi. Tôi thấy Tử Cống còn giỏi hơn thầy ông ấy.

Tử Phục Cảnh Bá nghe được những lời này nói lại cho Tử Cống biết. Tử Cống không ngạc nhiên, cười, nói:

– Lời nói đó không đúng. Làm sao tôi theo kịp được thầy dạy của tôi? Lấy bức tường vây quanh nhà ở ra làm thí dụ nhé. Tường vây của nhà tôn chỉ cao đến ngang vai mọi người. Ai cũng có thể thấy trong nhà đẹp đẽ. Còn bức tường vây quanh nhà của thầy tôi cao đến vài trượng mọi người lại không tìm thấy cửa chính mà vào. Do đó, không nhìn thấy bên trong có tông miếu tráng lệ sự phong phú đa dạng của phòng ốc nhà thầy. Người tìm được đến cửa chính mà vào không nhiều. Do vậy, tiên sinh Tôn Vũ Thúc nói như vậy cũng là tuỳ tiện sao?

Tử Phục Cảnh Bá thấy sự so sánh của Tử Cống vừa mới mẻ lại vừa xác đáng.

– Về sau, Tử Cống nghe thấy đại phu Thúc Tôn Vũ Thúc phỉ báng ngay cả thầy dạy của mình là Khổng Tử nên rất giận, tìm đến Thúc Tôn Vũ Thúc mà bảo;

Đọc thêm: Ái Phi của Sở Trang Vương tiến cử người tài hiền

– Tiên sinh không nên làm thế. Không thể nào phỉ báng được thầy Trọng Ni đâu. Hiền tài và khả năng của người khác chì như ngọn đồi nhỏ, có thể vượt qua được. Còn lão sư Trọng Ni thì ví như mặt trời và mặt trăng, không có cách nào vượt qua được. Có người muốn tự tuyệt với mặt trời và mặt trăng thì cái đó chẳng tổn hại gì đến mặt trăng và mặt trời? Chỉ chứng tỏ người đó rất không biết tự lượng sức mình mà thôi!

Lại một lần, có người nói với Tử Cống:

– Ông đối với Trọng Ni cung kính như vậy, chẳng lẽ Trọng Ni giỏi hơn ông sao?

Tử Cống bảo:

– Người quân tử nói một câu biểu thị mình là người thông minh. Mà cũng nói một câu biểu thị mình là người không thông minh. Do đó, không thể không cẩn trọng trong khi nói. Tôi không thể đuổi theo được thầy dạy tôi cũng như lên trời không thể bò lên từng nấc thang vậy. Nếu thầy tôi là vua một nước hoặc được phong thái ấp trở nên khanh, đại phu, ngài muốn bách tính dẫm chắc chân trong xã hội, bách tính đều tư nhiên dẫm chắc chân. Nếu ngài dẫn đường cho bách tính tiến lên, bách tính sẽ tiến theo. Nếu ngài làm cho yên lòng và giúp đỡ bách tính, mọi người sẽ đến với ngài. Nếu động viên bách tính thì họ tự nhiên đồng tâm hiệp lực lại. Ngài sống trong quang vinh, chết được bách tính thương tiếc, người khác không thể đuổi theo ngài được…

5/5 - (6 bình chọn)
muuluoc

Xin chào! Cám ơn bạn đã ghé thăm website. Theo dõi chúng tôi trên Pinterest, Twitter, Linkedin, Facebook, Google News. Trong quá trình biên tập và sưu tầm không tránh khỏi những điều sai xót, mong bạn đọc thông cảm...

Viết một bình luận