Đời Thanh, ở huyện Bác Bình, Chu Nguyên Nghĩa và Dương Trung Nguyên ở cùng một làng, ruộng cấy trồng cũng ở liền nhau, trên đó đều trồng cây dương.
– Một hôm, Chu Nguyên Nghĩa nổi giận đùng đùng đến nha huyện kiện Dương Trung Nguyên. Trên đơn kiện viết: ”Do nhà tôi nghèo khổ khó khăn, vì miếng cơm đành phải đốn một cây dương định đem bán lấy tiền sống qua ngày. Nào ngờ Dương Trung Nguyên người cùng làng cho rằng tôi đốn cây của nhà anh ta, cưỡng ép cướp đoạt cây đó đem đi. Xin quan lớn truy xét”.
Lát sau, Dương Trung Nguyên cũng phẫn nộ chạy vào nha môn dâng đơn kiện cũng lấy lý do ”cây dương là của nhà tôi” để kiện Chu Nguyên Nghĩa đốn trộm cây.
Huyện lệnh xem đơn kiện của hai người, nhất thời khó mà kết luận được. Liền nói:
– Dựa vào những đơn kiện này bản quan khó mà phân biệt được thật giả. Các ngươi đưa hết văn tự đất lên đây!
Hai bên đều nói không có văn tự đất, huyện lệnh hỏi:
– Thế thì dựa vào đâu mà biết cây mọc trên đất.
Also Read: Huyện Lệnh giả đạo tặc bắt tên dâm đãng
Hai người cúi đầu đáp: ”Dựa vào đo đạc”!
Huyện lệnh liền dẫn người đến đó kiểm tra. Đến nơi, phát hiện thấy đất của Chu Nguyên Nghĩa và Dương Trung Nguyên quả nhiên liền kề với nhau, không có bất cứ cái gì làm ranh giới. Huyện lệnh liền bảo họ chỉ ra địa giới.
Dương Trung Nguyên tuy không có văn tự đất vẫn chỉ ra được địa giới. Hơn nữa theo lời anh ta nói về diện tích đất, cây dương bị chặt quả là trên đất nhà anh ta. Còn Chu Nguyên Nghĩa thì không như thế, cứ ấp a ấp úng không chỉ ra được.
Lúc này, huyện lệnh trong lòng đã hiểu rõ nhưng vẫn quan sát tỉ mỉ. Chỉ thấy cây dương trên đất nhà Dương Trung Nguyên kể cả cây ở đường biên là mười cây, xếp thành hàng thẳng, to nhỏ không đều, còn dương trên đất của Chu Nguyên Nghĩa đều bị chặt hết chỉ còn lại gốc.
Huyện lệnh điều tra xong, chỉ vào cây bị chặt kia, nói:
– Cây này là của Dương Trung Nguyên, Chu Nguyên Nghĩa đã đốn trộm cây của họ Dương.
Chu Nguyên Nghĩa không chịu, cứ biện bạch mãi. Huyện lệnh nói:
– Ngươi không phải thanh minh nữa, thật hay giả ta chỉ cần một câu nói là đoán ra được ngay. Cây ngươi chặt liền với cây trên đất nhà Dương Trung Nguyên, không phân cắt, không phải là cây của Dương Trung Nguyên thì của ai? Đó là nói về địa thế. Lại phải đoán về tình tiết, ngươi chặt cây không chỉ chặt một lần, họ Dương trước đây không hề nói gì, tại sao chỉ có lần này mới nói? Hơn nữa, theo như lời ngươi, gia cảnh nghèo khó không còn gì ăn, đương nhiên phải bán cây nhà mình trước, khi đã chặt đốn hết cây của mình đành phải lấn sang cây của người khác. Đây là lý lẽ chắc chắn, ngươi còn chối được chăng?
Chu Nguyên Nghĩa không nói được gì, đành phải dập đầu xin tha tội.
