Thời Chiến Quốc, nước Tần thông qua biến pháp thông thương nên đất nước giàu mạnh, nhảy vọt lên thành một trong thất hùng Chiến Quốc. Để tranh hùng với sáu trước kia, Tần Huệ Vương không ngừng thôn tính các nước nhỏ. Sau khi đoạt được Hà Tây lại tăng cường tấn công nước Thục (nay là phía Tây Tứ Xuyên).
”Đường đến Thục khó, khó như lên trời cao”. Luận về binh lực, nước Thục kém xa nước Tần nhưng Thục dựa vào địa thế hiểm yếu tập trung binh lực trấn giữ cửa quan xung yếu, thật là “một người chắn cửa quan, vạn người không mở được”. Mặc dù cho quân địch đánh vào cũng chỉ là đoạn tiền tuyệt hậu, bắt cua trong lọ mà thôi. Cho nên nước Tần cứ đánh là bại, thiệt hại rất nhiều binh tướng mà vẫn không qua nổi Tần Lĩnh. Vì việc này Tần Vương ăn không ngon, ngủ không yên, nhiều lần đích thân tới quan sát địa hình, tìm mọi cách nghe ngóng dò la hư thực của nước Thục, rốt cuộc đã thấy sáng tỏ ra.
Ngày hôm sau, quân Tần không công đánh quân Thục nửa, quân Thục sợ bị đánh lén nên không đám bê trễ, vẫn nghiêm thủ cửa quan. Nửa tháng sau, quân Thục trên dưới đều xôn xao bàn tán một việc kỳ lạ: Nói là ở một khoảng đất hiểm trở cách quan ải quân Thục không xa có một con bò, ỉa ra phân toàn bằng vàng. Tin tức rất nhanh đã truyền đến tai vua thục, ông bán âm bán nghi liền phái người tâm phúc đến xem xét.
Người đó đến nhìn, quả nhiên đúng thế: một con bò đá lớn gấp ba lần con bò thực đứng sừng sững bên đường, dưới mông nó có mấy đống vàng vụn. Anh ta liền thu lấy số vàng này cấp tốc phi ngựa về cung dâng vàng lên cho vua Thục.
Also Read: Quý Lương khuyên vua ngụy không gây chiến
Vua Thục đang lo lắng vì ngân khố trống rỗng, nghe được tin mừng này thì không khỏi mở cờ trong bụng. Để ngăn chặn các nước khác ra tay trước, ông lập tức phái quân đội tới bảo vệ, đồng thời huy động số lượng lớn sức người sức của, phá núi mở đường, bắc cầu qua sông, biến lãnh trời thành thông lộ, tạo nên một con đường vận chuyện thông đến đô thành, bò vàng cuối cùng đã được di chuyển thuận lợi về trong cung nước Thục.
Vua Thục vội vã muốn xem bò ỉa ra vàng. Nhưng đợi hàng nửa ngày vẫn không thấy vàng từ trong đít bò rơi ra. Ông hết sức nghi hoặc, đi vòng quanh bò mấy vòng, tức giận hỏi người tâm phúc:
– Con bò này tại sao không ỉa ra vàng nữa?
Người đó run rẩy đáp:
– Khởi bẩm đại vương, kẻ hèn này quả thật không biết.
Vua Thục nổi cơn thịnh nộ:
Người dám báo láo tình tình, trêu chọc quả nhân, người đâu, lôi nó ra chém cho ta!
Nhưng vừa đứt lời đã thấy vệ sĩ bước vào báo:
– Quân Tần đã tiến binh đến sát chân thành.
Vua Thục kinh ngạc, trong cung phút chốc hỗn loạn rối bời.
Hóa ra, Tần Huệ Vương sau khi quan sát địa hình thấy cứ gắng mà đánh thì không được, phải dùng trí thuật. Khi đó biết phía Thục quân ít sức yếu, vua Thục mong ngóng được giàu sang, ông liền phái người bí mật đục đẽo một con bò bằng đá khổng lồ, lén lút chuyển đến khoảng đất hiểm trở nhất của nước Thục, ngầm vãi mấy đống vàng vụn dưới mông bò. Sau đó sai bộ hạ đi khắp nơi rêu rao, lừa cho vua Thục mắc bẫy. Như thế, quân Thục mở đường chuyển “bò” ở đằng trước, quân Tần lặng lẽ bám đuôi theo sau, khi bò vàng được chuyển vào đô thành nước Thục thì quân Tần tất nhiên cũng đã đến nơi.
