Sau trận Xích Bích, Chu Du mang quân lên phía bắc chuẩn bị đánh chiếm Nam Quận. Tào Tháo trước khi thua trận rút về Hứa Đô, sớm đã dự tính thế nào Chu Du cũng sẽ đi nước cờ này, nên trước khi rời khỏi Nam Quận đã để lại cho tướng giữ thành ở đây là Tào Nhân một mật kế, dặn rằng đến khi nào nguy kịch, thì hãy mở ra, theo kế mà giữ Nam Quận.
– Quả nhiên, Chu Du đã đem đại quân tiến đánh Tào Nhân, trước hết đã đánh chiếm Lân Láng là nơi vốn tạo với Nam Quận thành thế ỷ dốc, khiến cho Nam Quận trở nên một toà thành trơ trọi, tình thế trở nên hết sức nguy kịch. Tào Nhân liền mở mật thư của Tào Tháo ra xem, lòng bỗng vô cùng mừng rỡ, ra lệnh cho toàn quân canh năm nấu cơm ăn, trời sáng, chia quân làm ba mũi đi ra theo ba cổng thành, trên thành vẫn cắm cờ khắp nơi vờ phô trương thanh thế.
Chu Du từ xa đã nhìn thấy quân Tào rút ra ngoài thành, bèn bước lên chỗ cao làm đài quan sát, thấy trên mặt thành thấp thoáng bóng tinh kỳ, nhưng không có binh lính canh gác, lại thấy binh lính của chúng người nào cũng mang theo khăn gói, liền nghĩ bụng: Đúng là Tào Nhân chuẩn bị bỏ thành mà rút quân, bèn bước xuống khỏi đài quan sát, lệnh cho binh lính chia làm hai cánh quân tả hữu. Nếu tiền quân đánh thắng, thì cứ thế mà đuổi riết, bao giờ nghe thấy tiếng tù và thu quân, mới được lui quân. Sau khi lệnh cho Trình Phổ, thống soái quân đội hậu vệ, bản thân Chu Du thân chinh đem quân chủ lực đánh vào thành.
– Quân sĩ hai bên đối địch nhau, trống trận dóng lên, Tào Hồng tế ngựa ra khiêu chiến với Chu Du, Chu Du sai Hàn Đương tế ngựa lên đón đánh Tào Hồng. Hai bên đánh nhau chừng ba mươi hiệp, Tào Hồng thua chạy. Tào Nhân thân chinh ra tiếp sức, Chu Thái phóng ngựa ra đón đánh, hai bên đánh nhau được mười hiệp, Tào Nhân cũng thua chạy, trận thế trở nên hỗn loạn
Chu Du chỉ huy hai cánh quân đánh tới, quân Tào thua to, Chu Du dẫn quân đuổi tới chân thành Nam Quận, quân Tào đều không vào thành, mà chạy trốn theo hướng tây bắc. Hàn Đương, Chu Thái tiếp tục mang quân đuổi theo. Chu Du thấy cổng thành mở toang, trên mặt thành lại chẳng có người nào, bèn lệnh cho quân sĩ chiếm thành. Hàng chục lính kỵ binh xông lên, Chu Du cũng ra roi ngựa lao theo, Tướng quân Tào là Trần Kiểu ở trên chòi gác, thấy Chu Du thân chinh vào thành, ngầm reo lên: ”Thừa tướng đúng là tính toán như thần”. Một hồi mõ hiệu vang lên, từ hai bên, tên bắn xuống như mưa, quân lính của Chu Du tranh nhau vào thành đều bị sa hố. Khi Chu Du vội vàng dừng cương ngựa chuẩn bị quay trở lại, bỗng bị một mũi tên găm trúng vào xương sườn trái, ngã nhào xuống ngựa. Tướng Tào là Ngưu Kim thừa thế từ trong thành lao ra định bắt sống Chu Du. Hai tướng Từ Thịnh và Đinh Phụng liều mình cứu thoát. Quân của Tào Nhân mai phục ở trong thành nhất loạt ào lên, quân Đông Ngô giẫm đạp lên nhau, rơi xuống hào sâu, chết không biết bao nhiêu mà kể. Trình Phổ vội vàng cho lui quân. Tào Nhân, Tào Hồng từ hai phía đánh về, quân Ngô thua to. Hai tướng Từ Thịnh, Đinh Phụng cứu được Chu Du đưa về bản doanh, bảo thầy thuốc lấy kìm rút mũi tên ra rồi buộc thuốc vào vết thương. Chu Du đau đớn không chịu nổi? không thiết ăn uống gì hết. Tào Nhân được thể mang quân đến trước trại quân của Chu Du bày thế trận, ngày đêm chửi bới khiêu khích. Một hôm, Tào Nhân lại đến trước cổng trại chửi bới, Chu Du vẫn mang vết thương chưa khỏi hẳn ra khỏi giường bệnh, mặc cho bao nhiêu người khuyên can, khoác áo giáp lên ngựa, mang theo mấy trăm quân kỵ xông ra ngoài trại, đón đánh quân Tào.
Đọc thêm: Cao Nhu nghiên cứu sâu phá trọng án
– Tào Nhân dừng ngựa dưới cờ, vung roi ngựa, lớn tiếng mắng rằng:
Thằng nhãi Chu Du kia, chuyến này nhất định ông cho mày chết yểu, để không còn đám khinh quân đội chúng ông nữa!
– Chưa mắng đứt lời, Chu Du từ trong đám kỵ binh xông ra khỏi hàng quân, quát lên:
Thằng thất phu Tào Nhân kia, nhìn thấy ông Chu mày chưa? Quân Tào nhìn thấy, hết thảy vừa kinh vừa sợ. Tào Nhân quay lại nhìn bộ tướng:
– Hãy mắng hắn đi!
Quân Tào lớn tiếng chửi mắng. Chu Du nổi giận, sai Phan Chương ra đánh, còn chưa kịp đọ sức với nhau, bỗng Chu Du kêu lên một tiếng, hộc máu miệng ra ngã khỏi mình ngựa, quân Tào thừa thế xông tới các tướng liều chết chống lại, hỗn chiến một trận cứu được Chu Du đưa về bản doanh.
– Trình Phổ hỏi:
Chu đô đốc thấy trong người thế nào?
– Chu Du khẽ bảo với Trình Phổ:
Vết thương của ta chẳng có gì nguy đến tính mạng, sở dĩ ở mặt trận ta thổ huyết ngã ngựa như thế, là để cho quân Tào thấy bệnh tình của ta nguy kịch, và như vậy chúng ắt sẽ khinh địch: Ngươi hãy mau gọi một số người đáng tin cậy, tới Nam Quận vờ đầu hàng, nói rằng ta đã chết. Tối nay Tào Nhân thế nào cũng nhân lúc người ta bối rối đến đây cướp trại. Chúng ta sẽ cho quân mai phục ở bốn phía, như thế hoàn toàn có thể bắt được Tào Nhân.
Trình Phổ mừng rỡ nói:
– Kế này hay lắm!
Thế là truyền lệnh cho phát tang. Toàn quân sửng sốt kinh hoàng ai cũng bảo vết thương bị tên bắn của đô đốc tái phát mà chết. Tất cả các trại đều để tang.
Lại nói Tào Nhân lúc ấy đang ở trong thành bàn bạc với các tướng về tình hình quân sự, nói rằng Chu Du nổi giận, vết thương bị tên bắn vỡ ra, đến nỗi hộc máu tươi và ngã ngựa, chẳng bao lâu nửa, nhất định sẽ chết. Còn đang bàn bạc như thế, bỗng nghe báo có hơn chục quân lính bên Ngô chạy sang hàng, trong đó có hai người nguyên là quân Tào bị bắt làm tù binh. Tào Nhân vội cho vào để hỏi tin. Những người lính ấy đều nói: ”Hôm nay vết thương vì trúng tên của Chu Du tái phát, về đến doanh trại thì chết, toàn quân của họ từ trên xuống dưới đều đeo băng trắng để tang. Chúng tôi bị Trình Phổ lăng nhục nên nhân dịp này chạy sang xin hàng Tào tướng quân, và báo tin ấy”.
– Tào Nhân cả mừng, bèn lệnh cho Ngưu Kim đi tiên phong, tự mình dẫn trung quân, Tào Hồng, Tào Thuần bọc lót phía sau, chỉ để mình Trần Kiểu với một ít binh lính ở lại giữ thành, quân chủ lực tất cả đều tham chiến, sau canh một sẽ ra khỏi thành, tiến thẳng về phía doanh trại của Chu Du.
Đến trước cổng trại không thấy một người nào, chỉ thấy nào cờ nào thương cắm ở đó mà thôi. Tào Nhân chợt vỡ lẽ ra rằng: thôi chết, mắc mưu rồi” và vội vàng định rút quân thì bốn bề tiếng pháo nổ vang, phía đông Hàn Đương, Tưởng Khâm đánh tới, phía tây Chu Thái, Phan Chương áp vào, phía nam Từ Thịnh, Đinh Phụng đánh lên, phía bắc Trần Vũ, Lã Mông đánh xuống. Quân Tào thua to, ba cánh quân gồm tiền quân, trung quân và quân bọc lót phía sau đều bị đánh tan hoang, đầu đuôi không ứng cứu được cho nhau. Tào Nhân mang theo hơn chục quân kỵ phá vòng vây chạy trốn, gặp Tào Hồng, hợp nhất lại với nhau. Đến canh năm, khi gần đến Nam Quận, một tiếng trống nổi lên, lại thấy mấy toán quân xông ra chặn đường, Tào Nhân không thể về Nam Quận, đành phải chạy trốn theo đường Tương Dương.
