Thời Chiến Quốc, Tần Vương phái đại thần Thái Trạch sang nước Yên phá vỡ liên minh của nước Yên và nước Triệu. Yên Vương nghe theo lời Thái Trạch, cho thái tử Đan sang nước Tần làm con tin, lại xin Tần Vương phái một đại thần đến nước Yên làm tướng quốc.
Lã Bất Vi nước Tần phái Trương Đường sang nước Yên. Trương Đường nói:
– Tôi từng công đánh nước Triệu cho Tần Chiêu Vương, nước Triệu treo thưởng rằng: ai bắt được Trương Đường sẽ được ban thưởng một trăm dặm ruộng đất”. Nay sang nước Yên nhất định phải đi qua nước Triệu, tôi không thể đi được.
Văn Tín Hầu Lã Bất Vi buồn bã quay về nhà. Người hầu hạ ông là một cậu bé mười hai tuổi là cháu trai của Cam Mậu tên gọi Cam La. Sau khi nghe được chuyện này, Cam la liền nói với Lã Bất Vi:
– Để cháu đi thuyết phục ông ấy bảo ông ấy đến nước Triệu.
Lã Bất Vi lớn tiếng quở trách:
– Bước mau! Ta đích thân mời ông ấy, ông ấy còn không chịu đi, chẳng lẽ ông ấy sẽ nghe lời đứa trẻ con à?
Cam La không chịu, nói:
– Trước kia Hạng Thác khi bảy tuổi đã là thầy của Khổng Tử, nay cháu đã mười hai tuổi rồi. Nếu cháu không mời được ông ấy, ngài hãy chửi cháu sau cũng không muộn mà.
Lã Bất Vi nói:
– Thế thì đi mà thử xem.
Cam La gặp Trương Đường bèn hỏi:
– Công lao của tướng quân so với Vũ An Quân Bạch Khởi, ai lớn hơn?
Trương Đường đáp:
– Vũ An Quân phía nam đánh bại nước Sở hùng mạnh, phía bắc đánh bại nước Yên và nước Triệu, mỗi lần đánh là thắng, mỗi lần công là chiếm được, không biết đã thắng trận bao nhiêu lần, đoạt được bao nhiêu toà thành trì, ta làm sao sánh với ông ấy được?
Cam La lại hỏi:
– Thế thì so quyền lực của Văn Tần Hầu với quyền lực của Ưng Hầu Phạm Tuy, cái nào lớn hơn.
Trương Đường đáp:
Also Read: Ba kế liên hoàn của Thận Đáo
Tất nhiên là quyền lực của Văn Tín Hầu lớn hơn.
Cam La nói:
– Ứng Hầu muốn công đánh nước Triệu, Vũ An Quân không đồng ý đi, chỉ ra khỏi Hàm Dương có bảy dặm thì chết ở Đỗ Bưu. Nay, Văn Tín Hầu đích thân mời ngài sang nước Yên làm tướng quốc, tướng quân lại kiên quyết không chịu, cháu còn chưa biết ngài sẽ chết ở chỗ nào đó!
Trương Đường vội vã sai người chuẩn bị hành trang để lên đường.
Cam La nói với Lã Bất Vi:
– Trương Đường đã chuẩn bị sang nước Yên, nhưng ông ấy còn hơi sợ nước Triệu, xin thừa tướng cho cháu mượn năm chiếc xe, để cháu sang nước Triệu dọn đường cho ông ấy.
Mấy hôm sau, Cam La đến nước Triệu. Triệu Tương Vương ra ngoài thành nghênh tiếp quan ngoại giao do nước Tần phái đến.
Cam La hỏi:
Yên thái tử Đan sang nước Tần làm cơn tin, đại vương đã biết chưa?
Triệu Vương nói:
– Biết.
Cam La lại hỏi:
– Trương Đường sang nước Yên làm tướng quốc, đại vương có biết không?
Triệu Vương nói:
– Cũng đã nghe nói.
Cam La nói:
– Đại vương đều đã nghe nói, chắc đại vương cũng biết rõ vị trí của quý quốc. Yên thái tử Đan sang Tần làm con tin là biểu hiện sự tín nhiệm của nước Yên đối với nước Tần; Trương Đường sang nước Yên làm tướng quốc là biểu thị sự yên tâm của nước Tần đối với nước Yên. Hai nước Tần, Yên hữu hảo, chính là để giáp công quý quốc, để mở rộng dải đất Hà Gian của tệ quốc. Nhược bằng đại vương hãy cắt năm toà thành ở gần Hà Gian nhượng cho nước Tần tôi sẽ xin với Tần vương, không cho Trương Đường sang nước Yên và trả Yên thái tử về, đoạn tuyệt quan hệ hữu hảo. Như thế nước Triệu hùng mạnh sẽ thu nhặt nước Yên nhỏ yếu, cái mà đại vương đạt được đâu phải chỉ là năm toà thành bị mất đi?
Triệu Vương lập tức cắt nhượng năm toà thành cho nước Tần. Thế là nước Tần trả Yên Thái tử Đan về, sau đó nước Triệu đánh nước Yên, lấy được ba mươi toà thành ở đại đất Thượng Cốc, nhượng cho nước Tần mười một toà thành trong số đó.
Ít lâu sau, Tần Vương phong cậu bé Cam La mười hai tuổi làm thượng khanh.
